Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie
Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie to najstarszy zabytek i jeden z najbardziej charakterystycznych budynków w mieście. Leży na Wzgórzu Zamkowym, naturalnym wzniesieniu na lewym brzegu Odry.
Choć otoczony jest dużymi arteriami komunikacyjnymi, nie trudno go przeoczyć. Wjeżdżając do miasta Trasą Zamkową po prawo zachwyca nas widok zabudowań na Wałach Chrobrego, a po lewo biała, renesansowa bryła zamku.
To jak zamek wygląda dziś, jest efektem kilkuwiekowej rozbudowy. Kolejni władcy dynastii Gryfitów powiększali go, nadając mu cechy charakterystyczne dla współczesnej im epoki. Zamek piękniał, stając się reprezentacyjną siedzibą władców Pomorza.
Niestety Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie był też niszczony, nie omijały go również pożary czy katastrofy budowlane. Mimo to nadal zachwyca i ma wiele do zaoferowania.
Początki Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie
Już w XII wieku na miejscu dzisiejszego zamku znajdował się gród słowiański z wzniesionym przez Warcisława I drewnianym dworem. Warcisław był historycznym protoplastą dynastii Gryfitów, panującej na Pomorzu Zachodnim od XII do XVII wieku.
Kiedy w 1235 roku Barnim I przeniósł stolicę księstwa pomorskiego do Szczecina, dwór został znacznie rozbudowany.
Badania archeologiczne datują pozostałości budowli książęcych odnalezione na wzgórzu na XIV wiek. Dotyczą one przede wszystkim wzniesionego przez Barnima III tak zwanego „kamiennego domu”. Była to murowana siedziba dworu z wzniesionym nieopodal kościołem zamkowym pod wezwaniem świętego Ottona i przykościelnym cmentarzem otoczonym murem.
Z czasem kościół został rozbudowany a na wzgórzu zamkowym rozpoczęto budowę tzw. „dużego domu” z wieżą więzienną. Zamek, którego budowę ukończono w XVI wieku, uzyskał reprezentacyjny charakter, pełnił też funkcję obronną i sakralną.
Stolica zjednoczonego księstwa
Bogusław X, kolejny władca z dynastii Gryfitów, przeprowadził gruntowną reformę skarbową, administracyjną i wojskową w księstwie. Przede wszystkim jednak wzmocnił wewnętrznie Pomorze, tworząc jedno państwo – Zjednoczone Księstwo Pomorskie. Siedzibą Księstwa został szczeciński zamek i w związku z tym rozpoczęto dalsze prace nad jego rozbudową w południowej części wzgórza. Za czasów Bogusława X zamkowe piwnice przykryto sklepieniem krzyżowym, wspartym na siedmiu słupach, które do dziś można podziwiać w Sali Gotyckiej. Dodatkowo wybudowano dużą sklepioną salę na parterze, co prawdopodobnie związane było z przygotowaniami do ślubu księcia z Anną Jagiellonką. Do tego wydarzenia nawiązuje stojący przed zamkiem współczesny posąg książęcej pary, o którym przeczytasz więcej w dalszej części wpisu.
Dzieło rozbudowy Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie kontynuował syn Bogusława, Barnim XI, wzbogacając obiekt o wiele elementów ozdobnych. Bez wątpienia to z jego inicjatywy książęca siedziba zyskała trzecią kondygnację. Niestety pożar w I połowie XVI wieku częściowo zniszczył „duży dom”. Dało to jednak impuls do przebudowy wnętrz i wzniesienia skrzydła wschodniego. Efektem trwających siedem lat prac była modernizacja zamku, dzięki czemu zyskał on dwuspadowy dach i wieżę zegarową.
Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie - renesansowa przebudowa
Za panowania Jana Fryderyka zburzono cześć budynków „kamiennego domu” i kościół świętego Ottona. Na pozyskanym w ten sposób terenie wzniesiono nowe, północne skrzydło oraz kościół zamkowy z Wieżą Dzwonów. Pozostawiono natomiast skrzydło południowe i podwyższono wschodnie. W latach osiemdziesiątych XVI wieku powstało z kolei skrzydło zachodnie i czworoboczny dziedziniec został zamknięty. W tym czasie ujednolicono istniejące trzykondygnacyjne skrzydła zamku, nadając im cechy właściwe dla włoskiego renesansu.
Przebudowywany na przestrzeni wieku zamek z drewnianego dworu zmienił się w reprezentacyjną, renesansową rezydencje książęcą.
Mimo że siedziba książąt pomorskich była najbardziej okazałą na całym Pomorzu, kolejni władcy jeszcze ją powiększali.
W I połowie XVII wieku powstało skrzydło zwane muzealnym, mające pomieścić bibliotekę i bogata kolekcję księcia Filipa II. Piąte skrzydło było oddzielone od zachodniego Małym Dziedzińcem.
Do końca istnienia Księstwa Pomorskiego zamek pełnił funkcję rezydencji książęcej.
Zamek Ksiażąt Pomorskich pod panowaniem Szwedów
Po śmierci ostatniego Gryfity i podziale Księstwa Pomorskiego Szczecin przeszedł pod władzę Szwedów. W wyniku tego zamek stał się siedzibą gubernatora szwedzkiego na Pomorzu. Mimo zniszczeń podczas wojny w 1677 roku przebudowany w barokowym stylu Zamek Książąt Pomorskich zachował wygląd i część wyposażenia z czasów swej świetności.
Zamek Książąt Pomorskich w czasach pruskich
Po 1720 roku Zamek Książąt Pomorskich znalazł się w rękach pruskich, a potem niemieckich i po raz kolejny został przebudowany. Ze względu na funkcjonowanie na zamku różnorodnych urzędów i garnizonu, zmienił się wygląd i wewnętrzny układ pomieszczeń. Tym samym pozbawiono zamek wielu elementów ozdobnych a skrzydło południowe przeznaczono na arsenał.
Wiek XIX przyniósł dalszą przebudowę, tym razem w zgodzie z neogotyckimi trendami. Zamek pozbawiono cech renesansowych, niszcząc między innymi sklepienie w skrzydle wschodnim i burząc krużganki. Wewnątrz wydzielono klatki schodowe i wymurowano korytarze, ograniczając przestrzeń. W narożniku skrzydła północnego i wschodniego wzniesiono ponadto sześcioboczną wieżę widokową.
Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie w XX wieku
Od 1902 roku, po opuszczeniu Zamku Książąt Pomorskich przez garnizon, budowla w Szczecinie stopniowo popadała w ruinę. Na szczęście dzięki badaczom zainteresowanym historią Gryfitów, zaczęto myśleć o przywróceniu ich siedzibie dawnej świetności. Prace ograniczyły się jednak do renowacji pojedynczych sal, opuszczonych przez funkcjonujące tam niegdyś urzędy. Przeprowadzono też remont zamkowego kościoła i na tym zakończono pracę.
II wojna światowa przyniosła największe zniszczenia w całej historii Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie. Alianckie naloty całkowicie zniszczyły dach, wewnętrzne mury, a co za tym idzie część historycznego, bezcennego wyposażenia. Warto podkreślić, że zniszczeniu uległo 60 procent całego obiektu. Przepadło też cenne wyposażenie kościoła świętego Ottona.
Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie - jego powojenne losy
Po wojnie Szczecin znalazł się w granicach państwa polskiego, a tutejszy zamek uznano za najcenniejszy obiekt regionu. Dzięki temu otrzymał on rangę symbolu, jako „pomnik historii Pomorza Zachodniego”. Z tego powodu podjęto najpierw prace porządkowe a później archeologiczne. Na terenie Zamku Książąt Pomorskich odkryto wówczas między innymi kryptę z sarkofagami pomorskich władców. Jednocześnie zapadła decyzja, że zamek w Szczecinie zostanie odbudowany w kształcie z czasów renesansu, czyli swej największej świetności. Wzorem do odbudowy stała się rycina z 1652 roku, przedstawiająca najbardziej precyzyjnie wizerunek budowli. Prace trwały aż do 1985 roku. Natomiast w latach 2014 – 2015 miała miejsce kolejna modernizacja pod hasłem „Przywracamy dawne piękno”. Efekty tych działań możemy podziwiać podczas wycieczki po tym niezwykłym miejscu.
Niestety w 2017 roku doszło niespodziewanie do katastrofy budowlanej. Nie wiadomo z jakiego konkretnie powodu nocą zawalił się strop skrzydła północnego. Jeden z filarów z ostatniej kondygnacji spadł aż na sam dół, odkrywając podobno fragment nieznanego tunelu. Jak to w Szczecinie zwykle bywa, najciekawsze tajemnice kryją się pod ziemią.
Pech chciał, że w uszkodzonym skrzydle mieściły się najważniejsze wystawy. W wyniku tego zajścia i trwających do dziś prac modernizacyjnych wciąż pozostają one niedostępne dla zwiedzających. Podczas prac remontowych na podzamczu odkryto dodatkowo fragmenty średniowiecznych murów miejskich, co znacznie opóźnia tempo działania. Tym samym poczekamy pewnie jeszcze trochę na pełną wizytę w szczecińskim zamku. Kiedy będzie to możliwe, poinformujemy Was o tym. Pomimo tych komplikacji i tak zachęcamy do wizyty na Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie.
Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie obecnie
Obecnie zamek jest siedzibą Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego. Działają tam też instytucje kulturalne tj. Kino „Zamek”, Teatr Krypta i Opera na Zamku. Są tam sale wystawowe i koncertowe, a wszystko w ramach centrum kulturalnego „Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie”. Ponadto na zamku funkcjonuje sala ślubów , gdzie z zabytkowych wnętrzach pary młode przyrzekają sobie miłość i wierność. A każda panna młoda może, w związku z tym, poczuć się jak prawdziwa księżniczka 🙂
Podczas przerwy w zwiedzaniu można przysiąść w kawiarni na dziedzińcu lub zjeść coś pysznego w restauracji „Na Kuncu korytarza”. Nazwa tego drugiego lokalu jest trochę przewrotna i nieprzypadkowa. Pochodzi ona bowiem od nazwiska wieloletniego dyrektora szczecińskiej opery, pana Warcisława Kunca. A w restauracji niejednokrotnie można spotkać podczas konsumpcji aktorów opery w strojach scenicznych, co stanowi dodatkową atrakcję.
Zamek to niewątpliwie centrum życia kulturalnego Szczecina. Tu organizowane są koncerty, wystawy czy spotkania literacki i naukowe. Na zamku odbywają się również imprezy cykliczne tj. Wiosenne Koncerty Gitarowe czy Zamkowe Lato Artystyczne. Ciekawą propozycją, przyciągająca rzesze mieszkańców i turystów, jest plenerowe widowisko historyczno-artystyczne w ramach Nocy Kupały.
Jakie atrakcje skrywa zamek książąt pomorskich w szczecinie
Choć zamek to ogromna, piękna budowla, z dawnego wyposażenia niewiele zostało. Jeżeli spodziewasz się wielu pełnych eksponatów sal, po których można chodzić godzinami, będziesz zawiedziony.
Część wystawiennicza Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie obejmuje w sumie 5 wystaw stałych, które opiszę w dalszej części. Obecnie, po uszkodzeniu części stropu, wiele ekspozycji jest niedostępna dla zwiedzających. Cały czas można jednak zwiedzać zamkowe dziedzińce i kilka wystaw. Na ścianach kolejnych skrzydeł zamku znajduje się wiele cennych pamiątek z dawnych czasów.
Zwiedzanie - informacje praktyczne
Kompleks można zwiedzać od wtorku do niedzieli w godzinach 10-18.
Zamkowe dziedzińce są dostępne od 6-23.
Wieżę Dzwonów zwiedzisz natomiast codziennie od 10 do 18.
Wycieczkę po siedzibie Gryfitów można odbyć indywidualnie lub z przewodnikiem. Ta druga opcja jest bardzo ciekawa, gdyż podczas około godzinnej przechadzki, poznasz ciekawostki i tajemnice budowli. Przewodnicy mają przygotowane cztery trasy zwiedzania, a szczególnie ciekawa jest opcja poznania zamku po zmroku, tu dodatkową atrakcją są zamkowe iluminacje.
Na zwiedzanie z przewodnikiem trzeba się wcześniej umówić. Aby zarezerwować termin pisz na cikit@zamek.szczecin.pl. Grupa to maksymalnie 30 osób a cena zależy od wybranej trasy.
Dodatkowo, przez trzy dni w roku, zamek można zwiedzać za darmo. A mianowicie:
- 2 lutego w rocznicę ślubu Bogusława X i Anny Jagiellonki,
- 24 marca w dniu urodzin Eilharda Lubinusa
- 3 kwietnia na pamiątkę nadania Szczecinowi praw miejskich.
Więcej informacji o zwiedzaniu i cennik znajdziesz na https://zamek.szczecin.pl/zwiedzanie-z-przewodnikiem/
Informacji udzielają też pracownicy w kasie, która znajduje się w skrzydle wschodnim, wejście A lub pod numerem telefonu 91 434 83 65. Bilety zakupisz też przez internet.
Atrakcje na dziedzińcu menniczym czyli małym
Odwiedzając szczeciński zamek warto na chwilę zatrzymać się na dziedzińcu menniczym, gdzie poza historycznymi atrakcjami można napić się kawy w przyjemniej kawiarence, przy stolikach bezpośrednio na dziedzińcu.
Co ponadto zobaczysz na Małym Dziedzińcu?
1. Figura świętego Ottona
Figura świętego Ottona z Bambergu znajduje się na ścianie Wieży Dzwonów. Posąg patrona pomorza zachodniego zdobił niegdyś wnętrze kolegiaty zamkowej. Po jej zburzeniu w 1575 roku posąg umieszczono właśnie na ścianie wieży. Figura, którą obecnie zobaczysz, to XX – wieczna kopia posągu z XIV wieku, który ze względu na postępujące zniszczenia znajduje się w zbiorach szczecińskiego Muzeum Narodowego. Posąg przedstawia świętego, odzianego w długie szaty, z pastorałem w ręku. Na wsporniku pod postacią zobaczysz siedzącą parę oraz tarczę herbową z gryfem.
Przechadzając się po dziedzińcu menniczym, patrz również pod nogi. Na posadzce, za pomocą betonowej opaski, odwzorowano bowiem kształt kościoła świętego Ottona
Warto dodać iż Otton z Bambergu zwany był Aniołem Pomorza. Na prośbę Bolesława Krzywoustego w latach 1124-1128, przeprowadził dwie wyprawy chrystianizacyjne wśród pogańskich pomorzan. Otton założył wtedy 14 kościołów w 12 miejscowościach między innymi w Kołobrzegu i Szczecinie.
2. Makieta zamku książąt pomorskich
Kolejną atrakcją na dziedzińcu menniczym jest makieta Zamku Książąt Pomorskich wykonana z brązu w skali 1:100. Pozwała ona na obejrzenie budowli w całej okazałości, z lotu ptaka. Powstała z myślą o osobach niewidomych i niedowidzących i dlatego umieszczono na niej opis w piśmie Braille’a. Została wykonana z dużą starannością i dbałością o najmniejsze detale. Pieczołowicie odwzorowano chociażby krużganki czy dzwon na Wieży Dzwonów, a także wiele szczegółów architektonicznych, których szczeciński zamek ma niezliczoną ilość. Dodatkową zaletą makiety jest opis w kilku językach (polski, angielski, niemiecki). Dostępna jest ona dla zwiedzających w godzinach otwarcia dziedzińców, każdy może ją dotknąć i w taki nietypowy sposób poznawać zamek.
3.płyta erekcyjna z portretami książąt: Filipa II i Franciszka I
Na dziedzińcu menniczym znajduje się także płyta erekcyjna z portretami książąt Filipa II i Franciszka I. Ufundowana przez Franciszka I na pamiątkę ukończenia budowy skrzydła menniczego. Jego budowę rozpoczął Filip II z myślą o stworzeniu tam biblioteki, muzeum i zbrojowni. Płytę zdobią wizerunki książąt wzorowane na portretach z mapy Lubinusa. Owalna płyta inskrypcyjna jest bogato zdobiona i opatrzona łacińskim napisem.
4.wieża dzwonów
To najwyższa z zamkowych wież udostępniona dla zwiedzających. Mierzy 55 metrów wysokości i jest zakończona iglicą. Na taras widokowy wiedzie ponad 200 schodów, ale wdrapanie na wieżę zdecydowanie się opłaca. Z tarasu roztacza się niesamowity widok na zamek i miasto. Z góry podziwiać możemy też Wały Chrobrego, Łasztownię czy rzekę Odrę. Wnętrze również skrywa wiele ciekawych pozostałości po dawnych czasach. Na najniższym poziome pod szklaną taflą zobaczysz dawne obwarowania Wzgórza Zamkowego.
Po wejściu na punkt widokowy poza pięknym krajobrazem zwróć uwagę na dzwon maryjny z 1524 roku. Został on ufundowany w 400 rocznicę chrystianizacji Pomorza.
Wieża dzwonów to część dawnego kościoła zamkowego pw. świętego Ottona. Wejście do niego zachowało się do dnia dzisiejszego, to duże czarne wrota u podnóża wieży o strony ulicy Korsarzy.
Wieżę Dzwonów można zwiedzać od 10.00 do 18.00. Ostatni zwiedzający wchodzą pół godziny przez zamknięciem. Jednocześnie na wieży może przebywać 10 osób a dzieci i młodzież do lat 16 tylko pod opieką dorosłego opiekuna. Wejście na wieżę jest dodatkowo płatne, a aktualne ceny biletów wynoszą 10 zł (normalny) i 6 zł (ulgowy).
5. pomnik bogusława x i anny jagiellonki
Pomnik książęcej pary wykonany z żółtego piaskowca znajdujący się obok Wieży Dzwonów przy ulicy Korsarzy. Zaprojektowany przez Leonię Chmielnik i Anne Paszkiewicz odsłonięty został w 1974 roku. Stojące obok siebie postacie zwrócone są w stronę miasta. Odwiedzający zamek turyści chętnie fotografują się z książęcą parą.
zamek książąt pomorskich w szczecinie - duży dziedziniec
Kolejny etap zwiedzania zamku to Duży Dziedziniec. Sama architektura otaczających go skrzydeł jest niezwykle interesująca. Ponadto elewacje skrywają wiele cennych zabytków i dużą ilość zdobień. Tu zdecydowanie poczujesz klimat renesansowego przepychu.
Zapraszam Cię zatem na spacer po Dużym Dziedzińcu zamkowym.
1.Zegar na wieży
Będąc na Dużym Dziedzińcu nie można pominąć Wieży Zegarowej, a właściwie zegara na niej umieszczonego. Wyróżnia się ona na tle innych części zamku i zdecydowanie przyciąga wzrok.
Zegar został zaprojektowany przez Johanna von Goethe w 1693 roku. Powstał aby uczcić zwycięstwa Szwedów nad Brandenburczykami.
Zegar jest niecodzienny i posiada wiele zaskakujących elementów.
Przede wszystkim centralną część zegara stanowi maszkaron poruszający oczami za godzinową wskazówką zegara. W jego ustach umieszczono cyfry informujące, jaki jest dzień miesiąca.
Powyżej zobaczysz błazna, który lewą ręką wybija godziny a prawą kwadranse, do tego kłapie szczęką i porusza oczami.
Natomiast dolną tarczę zdobią dwa gryfy.
Zegar nie posiada podziałki minutowej, przez co precyzyjnie pokazuje kwadranse. Ciekawostką jest, iż zamkowy zegar pokazuje, w jakiej fazie aktualnie znajduje się księżyc.
2. Zegary słoneczne
Na dziedzińcu zobaczysz też dwa zegary słoneczne.
Jeden z nich umieszczony jest ponad płytą erekcyjną Barnima XI. Opatrzony został fragmentem sentencji Hipokratesa Viva brevis, czyli krótkie życie.
Drugi natomiast znajduje się w górnej partii elewacji skrzydła zachodniego i widnieją na nim słynne słowa Horacjusza: Carpe diem, czyli chwytaj dzień.
Zegary wzajemnie się uzupełniają, gdyż słońce pada najpierw na zegar zachodni, który wskazuje czas do godziny 12. Drugi zegar pokazuje godziny popołudniowe od 15 do zmroku.
3.płyta erekcyjna bogusława x na zamku książąt pomorskich w szczecinie
Na dużym dziedzińcu zobaczysz również płytę erekcyjną Barnima XI z 1538 roku, znajdującą się na elewacji skrzydła wschodniego. Płyta ufundowana przez Barnima XI została prawdopodobnie wykonana na darłowskim zamku i w 1892 roku przeniesiona do Szczecina.
W centralnej części płyty uwagę przyciąga reprezentacyjny herb Księstwa Pomorskiego, którego dziewięciopolową tarczę podtrzymują dwaj mężczyźni w zwierzęcych skórach, z turbanami na głowach. Szczególne zainteresowanie wzbudza wielość elementów ozdobnych i łaciński napis wokół tarczy.
Należy dodać, że Barnim IX/XI poza tym, że był bardzo dobrym politykiem, miał duży wkład w rozwój sztuki i nauki w księstwie. Przyczynił się do założenia Pedagogium w Szczecinie, rozbudował „duży dom”, był ponadto mecenasem kultury. Przejawiał też zdolności artystyczne, tworzył rzeźby i mechanizmy precyzyjne.
Herb przedstawiony na płycie ukazuje również wielkość Księstwa Pomorskiego, prezentując wszystkie należące do Gryfitów ziemie.
4. płyta upamiętniająca ksiącia barnima iII
Kolejnym elementem zabytkowym na dziedzińcu Zamku Książąt Poimorskich w Szczecinie jest monumentalna płyta wykonana z wapienia, upamiętniająca księcia Barnima III Wielkiego. Ufundował ją Barnim IX/XI z okazji 175 rocznicy śmierci swego wielkiego przodka. Zlokalizowana na ścianie skrzydła północnego, przedstawia księcia Barnima III jako rycerza, a o jego czynach opowiada napis w języku łacińskim.
5. Rzeźby na dużym dziedzińcu
Dziedziniec jest miejscem gdzie obecnie znajduje się pięć rzeźb niemieckiego artysty Richarda Hessa. Są to dzieła z serii Kreacje Intymności, przekazane zamkowi w kilkuletni depozyt.
wystawy stałe na zamku książąt pomorskich w szczecinie
Pięć ekspozycji stałych, związanych z historią Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie, stanowi namiastkę bogatego wyposażenia zniszczonego między innymi podczas II wojny światowej.
UWAGA: dla zwiedzających dostępne są obecnie jedynie wystawy w skrzydle południowym:
1. Władcy Dawnego Pomorza - Sarkofagi Książęce
Obejrzymy tu wykonane z cyny sarkofagi książąt pomorskich z dynastii Gryfitów. Są to pamiątki po pochówkach książęcych, które były najbardziej spektakularnymi publicznymi uroczystościami w państwie. Dodam również, że sarkofagi to najcenniejsze zabytki sztuki pomorskiej w zbiorach szczecińskiego zamku.
2. Sztuka i Rzemiosło Artystyczne XVI i XVII w.
Wystawa prezentuje przedmioty codziennego użytki i dzieła artystyczne, które niegdyś stanowiły wyposażenie pomorskich dworów. Podziwiać możemy dzieła malarskie, snycerskie czy jubilerskie z wybranych wieków.
3. Pomorskie Funeralia z czasów Wojny i Oświecenia.
Wystawa pokazuje pomorskie epitafia ze zbiorów muzeum w Słupcu. Epitafia z XVII i XVIII wieku upamiętniają cnoty zmarłych i nawołują do poprawy życia. Obecnie stanowią bogate świadectwo zwyczajów i kultury mieszkańców Pomorza.
Wystawy stałe czasowo zamknięte
Niestety, jak już wspomniałam, nie ma obecnie możliwości oglądania pozostałych wystaw w Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie. Liczymy, że jak najszybciej ponownie otwarte zostanie skrzydło północne i ekspozycje, które cieszyły się ogromną popularnością i miały spore znaczenie dla kultury regionu.
1.„Na dworze książąt pomorskich”.
Zebrano tu cenne przedmioty między innymi dukat Księcia Bogusława XIV. Ponadto wystawa poświęcona była historii zamku oraz jego odbudowie. Wystawa zawiera wiele zdjęć z czasów odbudowy zamku. W gablotach umieszczono średniowieczne eksponaty znalezione podczas prac archeologicznych. Wśród eksponatów znajdziesz naczynia, biżuterię oraz przedmioty codziennego użytku.
2. „Cela Czarownic”.
Niecodzienna wystawa na Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie poświęcona była Sydonii von Bork. Przedstawicielka jednego z najznamienitszych pomorskich rodów bez wątpienia padła ofiarą tak zwanego polowania na czarownice, czyli procesu karnego w którym oskarżonemu stawiano absurdalne zarzuty uprawiania magii.
Polowanie na czarownice to czarna karta w historii Europy. Odbywały się na mocy prawa i z błogosławieństwem duchownych. Proceder osiągnął swoje apogeum w epoce nowożytnej. Na przestrzeni 300 lat życie straciło blisko 100 tys. osób – głównie kobiet. Gdy padało oskarżenie o czary, los niewiasty był przesądzony. Podejrzane, które nie przyznawały się do winy, czekały tortury oraz przeróżne próby. Kiedy potwierdziły stosowanie czarów, w większości przypadków czekał je stos.
W Celi Czarownic mogliśmy obejrzeć XVI i XVII – wieczne repliki narzędzi tortur oraz zapoznać się z losami skazanej za czary szlachcianki, Sydonii von Bork. Dodatkowym atutem wystawy była projekcja holograficzna i cykl grafik Andrzeja Maciejewskiego poświęconych Sydonii.
kim była sydonia von bork?
Sydonia von Bork była kobietą o nieprzeciętnej urodzie i wielu talentach. Jednocześnie była kłótliwa i często odgrażała się swoim przeciwnikom. Mimo to zakochał się w niej książę Ludwik Ernest i obiecał ślub. Do tego jednak nie doszło ze względu na niechęć rodziny księcia do niżej urodzonej kobiety. Książę pod naciskiem rodziny porzucił Sydonię i ożenił się z Zofią Brunszwicką. Nieszczęśliwa miłość rozpoczęła tułaczkę kobiety i zaprowadziła ją na stos. Przed opuszczeniem zamku, kobieta miała rzucić klątwę na mężczyzn z dynastii Gryfitów. Według jej słów mieli oni być bezdzietni i przedwcześnie umierać. Nie wiadomo, czy to zły czar, czy zrządzenie losu, faktem jest, że 17 lat później zmarł bezdzietnie Bogusław XIV, a dynastia Gryfitów wygasła.
Sydonia trafiła do domu brata, na rzecz którego zrzekła się spadku po rodzicach za opiekę i rentę. Nie mogła porozumieć się z bratową i z tego powodu rodzina umieściła ja w marianowskim klasztorze.
Tam też nie zaznała spokoju, gdyż interesowała się zielarstwem i kontaktowała z kobietami posądzonymi o czary. Do tego jej wybuchowy charakter i klątwa rzucona na ród Gryfitów sprawiła, że Sydonia kilkakrotnie była oskarżana o czary. Długo więziona i torturowana, przyznała się w końcu pod przymusem do zarzucanych jej czynów. Ostatecznie, oskarżona o spowodowanie śmierci dziesięciu osób, została ścięta prawdopodobnie, 19 sierpnia 1620 roku w Szczecinie w pobliżu Bramy Młyńskiej.
Jeśli zainteresowały cię losy tej niezwykłej postaci, warto zapoznać się z książką na jej temat autorstwa kołobrzeskiej pisarki Elżbiety Cherezińskiej
3."pracownia lubinusa"
Tu na zwiedzających czekała multimedialna i interaktywna wersja słynnej mapy „Die Große Lubinsche Karte von Pommern” z 1618 roku. W gabinecie zobaczyć mogliśmy przede wszystkim dobrze zachowany egzemplarz oryginalnej mapy z 1758 roku.
Pomorska mapa Lubinusa powstała na zlecenie Filipa II i miała ukazywać wielkość i bogactwo Pomorza. Jest to niewątpliwie prawdziwe dzieło sztuki, w piękny sposób pokazujące Pomorze i wielkość rodu Gryfitów. Poza dokładną siecią osadniczą na mapie umieszczono wiele elementów ozdobnych nie spotykanych dotąd na mapach. Są to między innymi widoki miast pomorskich, opis Pomorza, drzewo genealogiczne i portrety Gryfitów.
wystawy czasowe na zamku książąt pomorskich w szczecinie
Poza stałymi ekspozycjami na zamku corocznie prezentowanych jest kilka wystaw czasowych z różnych dziedzin sztuki.
Prezentowane są tu wyjątkowe kolekcje twórców z całego świata. Warto wspomnieć, że szczeciński zamek gościł wystawy chociażby grafik Pablo Picassa, dzieła Joana Miro czy Salvadora Dali, Franciszka Starowieyskiego czy Magdaleny Abakanowicz.
Jeżeli, tak jak autorki bloga, lubisz „chodzić po wystawach”, śledź lokalne media. Tam na pewno uzyskasz informacje o aktualnych wystawach i wydarzeniach na Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie. Aby uzyskać dokładne informacje o wystawach na zamku zajrzyj TUTAJ
na koniec....
Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie to nie tylko renesansowa perła architektoniczna ale też centrum życia kulturalnego miasta. Zachęcam do odwiedzin zamku nie tylko wielbicieli architektury czy historii, ale także rodziny z dziećmi. Często wydaje nam się że zwiedzanie zabytków dzieci nudzi, ale wierzcie mi, maluchy potrafią zaskakiwać 🙂
